જિંદગી ઝિંદાબાદ ; વિકાસ પટેલ

ગામડામાં સામાન્ય દુકાન ચલાવી ગુજરાન ચલાવતા   બે-બે ક્રિકેટ વલ્ડકપ રમનાર આંતરરાષ્ટ્રીય દિવ્યાંગ ક્રિકેટર વિકાસ પટેલ.

                  વિકાસ પટેલ.

            ભારત દેશ જ્યાં ક્રિકેટને ધર્મ માનવામાં આવે છે અને ક્રિકેટરો ને ભગવાન માની પૂજનારો ક્રિકેટ રસિયાઓ પણ કદાચ આ નામથી ઝાઝા પરિચિત નહીં હોય. હા, વિકાસ પટેલ એક હોનહાર ક્રિકેટર છે. દિવ્યાંગો માટે યોજાતી ક્રિકેટ ટુર્નામેન્ટમાં રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાએ ઓલરાઉન્ડર તરીકે ઉત્કૃષ્ઠ પ્રદાન કર્યું છે. 2012 અને 2016 એમ બે - બે ક્રિકેટ વિશ્વકપમાં ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરી ભારતીય દિવ્યાંગ ક્રિકેટ ટીમને વિશ્વ વિજેતા બનાવામાં તેઓનું ઉત્તમ યોગદાન રહ્યું છે.

        સામાન્ય રીતે કોઈ ક્રિકેટર માત્ર એકાદ આંતરરાષ્ટ્રીય મેચ રમવાનો ચાન્સ મળી જાય તો કરોડોનો આસામી બની જાય છે. પરંતુ માન્યા માં ન આવે તેવી વાત એ છે કે બે -બે ક્રિકેટ વર્લ્ડકપમાં ભારતીય ટીમને જીત અપાવનાર, આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાએ ભારતને ગૌરવ અપાવનાર આ દિવ્યાંગ ક્રિકેટર આજે સામાન્ય દુકાન ચલાવી પરિવારનું ગુજરાન ચલાવવા મજબૂર બન્યો છે આ એક વરવી વાસ્તવિકતા છે.

           સાવ સામાન્ય ગરીબ પરિવાર માં જન્મેલા વિકાસ પટેલ કરવટ બદલતી જિંદગીના અનેક રૂપ જોઈ ચુક્યા છે. અરવલ્લી જિલ્લાના ભિલોડા તાલુકાનું અંતરિયાળ લુસડીયા ગામ તેઓનું વતન. પિતા વેલજીભાઈ અને માતા વસંતીબેન લુસડીયા ગામમાં એક પાન બીડીનો ગલ્લો ચલાવે. સાવ સામાન્ય આર્થિક સ્થિતિ. આ પરિવારમાં પુત્ર જન્મ થયો. પરિવાર માં હરખ સમાતો ન હતો પરંતુ આ હરખ ઝાઝો ન ટક્યો. સમય જતાં ખ્યાલ આવ્યો કે પુત્ર આંખે જોઈ શકતો નથી. પરિવાર પર જાણે આભ ફાટ્યું. પરંતુ માતા પિતાએ હિંમત હાર્યા વિના કુદરતના આ પડકાર સામે બાથ ભીડવાનો નીર્ધાર કર્યો. પુત્ર વિકાસ પટેલ ને એક સામાન્ય બાળક ની જેમ જ કેળવવાની શરૂઆત કરી. અને ગામની જ શાળામાં સામાન્ય વિદ્યાર્થીઓની સાથે પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શિક્ષણ અપાવ્યું. આ શાળામાં ઇડર અંધજન મંડળ માંથી સપ્તાહમાં એક દિવસ પ્રવાસી શિક્ષક આવે. એ શિક્ષક દ્વારા બ્રેઇલલિપિ શીખ્યા. ભણવામાં તેજસ્વી વિકાસ પટેલ ધોરણ 10 અને 12 માં 70 ટકા માર્ક્સ સાથે ઉત્તીર્ણ થયા

           એક વખત એવું બન્યું કે ગામના કેટલાંક છોકરાઓ ક્રિકેટ રમતા હતા ને વિકાસ પટેલ બાજુમાં આવેલા ચબૂતરા પર બેઠા હતા. એવામાં કોઈએ શૉટ ફટકાર્યો અને તેઓ તરફ આવી રહેલા દડાને અવાજ પરથી મેં કેચ કરી લીધો. બધા છોકરાઓ ચોંકી ઉઠ્યા. વિકાસ પાસે દોડી આવ્યા. તેઓ સાથે વાત કરી અને મને પ્રથમ વખત ક્રિકેટ રમવાનો મોકો મળ્યો.
મિત્ર પાસેથી પ્રથમ વાર ક્રિકેટના બેટને સ્પર્શ કરી જોયા બાદ ક્રિકેટ રમવાનો શોખ જાગ્યો ત્યારે પરિવારની આર્થિક પરિસ્થિતિ સારી નહીં હોવા છતાં તેના પિતાએ તેઓને આગળ વધવા માટે પ્રોત્સાહન આપી બેટ બોલ લાવી આપ્યા અને તેણે પ્રથમ શાળામાં રમવાનું શરૂ કરતાં શાળાની ક્રિકેટ ટીમમાં સમાવેશ થયો અને ૧૯૯૫ થી ક્રિકેટ રમવાની શરૂઆત કરી .

શાળાની ટીમમાં સમાવેશ થતાં જ વિકાસે ક્રિકેટ રમવાનું જાણે ઘેલું લાગ્યું. તેઓ અન્ડરઆર્મ બૉલિંગ કરતા હતા. દડામાં કાંકરા ભરેલા હોવાને કારણે ઝાંઝર જેવો અવાજ કરતા દડાની હરકત તેઓ ઓળખવા લાગ્યા. ધીમેધીમે એક સારા ફિલ્ડર બની ગયા અને બાદમાં બૅટ્સમૅન તરીકે પણ નામ કાઢ્યું.

             શાળા કક્ષાએ ઉત્તમ ક્રિકેટ રમતા ઝોન કક્ષાએ પસંદગી પામ્યા. અને સતત ઉત્કૃષ્ઠ પ્રદર્શન કરતા નેશનલ ટીમમાં પણ તેઓનો સમાવેશ થયો. આંતરરાષ્ટ્રીય ટુર્નામેન્ટમાં ભાગ લેવા માટે ઓલરાઉન્ડર તરીકે તેઓની પસંગી થઈ.

          આ અંગે વાત કરતા તેઓ જણાવે છે, ''માત્ર બે જોડી કપડાં પહેરનારા મારા જેવા ગામડાંના છોકરાએ પ્રથમ વખત બ્લૅઝર પહેર્યું. પ્રથમ વખત ટાઈ બાંધી. મને ઇન્ડિયન ટીમની જર્સી અને કૅપ મળી હતી. એ વખતે મારો રુઆબ જ અલગ હતો.''

        2011ના બ્લાઇડ ક્રિકેટ વર્લ્ડકપમાં પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ રમાયેલી મેચની એ ગૌરવવંતી ક્ષણોને યાદ કરીને આજે પણ વિકાસ પટેલની આંખોમાં અનેરી ચમક ઉભરી આવે છે.
 વિકાસ પટેલ જણાવે છે, ''પાકિસ્તાનને હરાવવા આખી ટીમ જનુન સાથે રમવા ઊતરી હતી, ભારતની ટિમ 254 રન કર્યા હતા. આ મેચ જીતવા અમારા માટે કરો ય મરો ની સ્થિતિ સર્જાઈ હતી. અમે પૂરી તાકાત ફિલ્ડિંગમાં લગાવી દીધી. સ્લિપની મારી જગ્યા છોડીને હું બાઉન્ડ્રી પર જતો રહ્યો હતો. મેં અત્યંત ચુસ્ત ફિલ્ડિંગ કરી હતી. ડાઇવ લગાવવામાં મારા ઘૂંટણ અને કોણી છોલાઈ ગયા હતા. સાથી ખેલાડીઓએ મને મેદાનમાંથી બહાર જવા કહ્યું પણ હું ના માન્યો. આખરે એ મેચમાં અમે પાકિસ્તાનને હરાવ્યું અને વર્લ્ડ કપ ભારતના નામે કરાવ્યો."
          વિકાસ પટેલે પોતાના કેરિયરમાં અનેક મેચો જીતી છે . આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટ માટે તેઓ અનેક વાર આફ્રિકા, શ્રીલંકા અને પાકિસ્તાન જેવા દેશોની સફર તેઓ ખેડી ચુક્યા છે. અનેક ટ્રોફી ભારત માટે તેઓ જીતી લાવ્યા છે.

           આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષાએ નામના પ્રાપ્ત કરનાર ખેલાડી પર અભિનંદન ની વર્ષા તો ચારેકોર થી થઈ. પરંતુ આર્થિક સહાય ક્યાંયથીય પ્રાપ્ત ન થઈ શકી. વર્લ્ડ કપ જીત્યા બાદ વિકાસને એક મેચ રમવા બદલ રૂ. 3 હજાર મળતા હતા.આર્થિક રીતે પગભર થવા માટે વિકાસ પટેલ ક્રિકેટ ની સાથે સાથે મનોવિજ્ઞાન વિષય સાથે ગ્રેજ્યુએશન કર્યું. પ્રાથમિક શિક્ષક બનવા માટે પી. ટી.સી. પણ કર્યું. અનેક આંતરરાષ્ટ્રીય સિદ્ધિ ઓ પ્રાપ્ત હોવા છતાં એક સરકારી નોકરી ન મળી શકી.

          ક્યાંયથી પણ કોઈ પણ જાતની આર્થિક મદદ ન મળતાં ઘરની આર્થિક સ્થિતિ કથળવા લાગી. આખરે વિકાસ પટેલે ક્રિકેટને તિલાંજલિ આપી. નબળી આર્થિક પરિસ્થિતિ અને ઉમર લાયક માતા પિતાની જવાબદારીના કારણે આ ક્રિકેટરે હતાશ થઈ હાલ ક્રિકેટ રમવાનું છોડી દીધું છે . એક આંતરરાષ્ટ્રીય ખેલાડી હાલ પોતાના વતન લુસડીયા માં પોતાના માતા પિતા સાથે રહે છે અને હાલ પાન મસાલા વેચી પરિવારનું ગુજરાન ચલાવે છે. સાથે વધુ આવક મેળવવા લગ્ન જેવા શુભ પ્રસંગો માટે બેન્ડ ના ઓર્ડર પણ લેવાના શરૂ કર્યા છે

           દેશને ગૌરવ અપાવવા પોતાની કારકિર્દી અને પોતાનું સર્વસ્વ ન્યોછાવર કરી દેશ માટે ઝનૂનથી રમનાર ખેલાડીની આવી દયનીય સ્થિતિ જોઈ હૃદય વ્યથિત બને એ સ્વાભાવિક છે. હાલ ભારત દેશની મોદી સરકાર અને ગુજરાતની રૂપાણી સરકાર  સંવેદનશીલ સરકાર છે. રમત ગમત ક્ષેત્રે કારકિર્દી ઘડવા ઇચ્છતા યુવાનો માટે માટે આ સરકારે એક નવી પહેલ કરી છે. ખેલ મહાકુંભ થકી ગુજરાતના ગામડાઓમાં રહેલી યુવા પ્રતિભાઓ ને પ્લેટફોર્મ પૂરું પડવાનો સરાહનીય પ્રયાસ આ જ સરકારે કર્યો છે ત્યારે આવા આંતરરાષ્ટ્રીય ખેલાડીઓ માટે સરકાર હકારાત્મક વિચારી યોગ્ય પગલાં ભરે તો ખેલાડીના પરિવાર માટે સુખનો સુરજ ઊગી શકે તેમ છે. અને બીજા ખેલાડીઓને પણ પ્રેરણા મળી રહે તેમ છે. સરકારની સાથે સાથે અન્ય સામાજિક સંસ્થાઓ પણ આવા ખેલાડીઓ માટે આગળ આવે તો રમત ગમત ક્ષેત્રે ભારતની આવતી કાલ ઉજળી છે એમાં કોઈ બેમત નથી. પરંતુ જો આવા ખેલાડીની વહારે કોઈ જ ન ચડ્યું તો ભવિષ્યમાં બીજો કોઈ દિવ્યાંગ વિકાસ બેટને સ્પર્શ કારવામાં પણ લાખ વાર વિચાર કરશે.

વિકાસ પટેલ  સંપર્ક નં. 94279 49407,  99095 37006
તસવીર સૌજન્ય : સોશિયલ મિડિયા

લેખન- સંકલન   : ઈશ્વર પ્રજાપતિ
(આપના પ્રતિભાવ નીચેના નંબર પર whatsapp દ્વારા આપી શકો છો 98251 42620)

(આપના જીવનની પણ કોઈ વેદના કે સંવેદનાની, પ્રેમની કે પીડાની દુઃખની કે સુખની કોઈ ઘટના કે બનાવને કહેવા ઇચ્છતા હોવ તો જરૂર whatsapp માધ્યમથી મારો સંપર્ક કરી શકો છો. મો. નં. 98251 42620